De Bitcoin Halving is achter de rug, en nu?

Precies om 7 minuten voor half 10 werd block numero 630.000 geproduceerd door een miner die is aangesloten bij AntPool, een van de grotere mining pools die Bitcoin draaiende houdt. Het markeert het moment van de halving. In één keer is de block subsidy, de bijstand die miners nu nog ontvangen voor het produceren van een nieuw block, door de helft gegaan: van 12,5 btc naar 6,25 btc. De komende 210.000 blocks moeten miners het daar mee doen.

Het contrast met het reguliere financiële systeem kan niet groter zijn. Terwijl wereldwijd de geldpersen staan te stomen om het geldaanbod te verruimen, is Bitcoins inflatie gehalveerd van 3,8% naar 1,9%.

Interessant contrast.

Bitcoin, het enige geldsysteem met beetje omvang dat niet bestuurd wordt door centrale banken of regeringen, halveert over een uurtje de inflatie van 3,8% naar 1,9%.

En dat terwijl centrale banken biljoenen euro's en dollars printen. https://t.co/bTBGJG0xXa

— Bert Slagter (@bslagter) May 11, 2020

De miner van het voorlaatste block van de vorige reward era is die tegenstelling ook niet ontgaan. Bij de generatie van block 629.999 is in de zogeheten coinbase data een pakkend bericht opgenomen: “NYTimes 09/Apr/2020 With $2.3T Injection, Fed's Plan Far Exceeds 2008 Rescue”.

Daarmee refereert de miner naar dit nieuwsbericht in de New York Times, waarin geschreven wordt over het enorme steunpakket dat nodig is om de Amerikaanse economie draaiende te houden ten tijde van de coronacrisis. Het is ook een referentie naar het bericht dat door Bitcoincreator Satoshi Nakamoto in het eerste block werd vastgelegd: “The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks”. Het is er sindsdien niet beter op geworden, lijkt de miner de wereld te vertellen vlak voordat een nieuw tijdperk aanbreekt voor Bitcoin.

Miners blijven minen

Eén van de zorgen rondom de halving is gericht op het essentiële ecosysteem van miners dat ten grondslag ligt aan Bitcoin. Zij worden met een resolute halvering van hun inkomsten relatief hard geraakt door de halving.

Het is nog te vroeg om conclusies te kunnen trekken over de markt van miners. Naar verwachting duurt het enkele maanden voordat de impact van de halving erop is uitgekristalliseerd. Maar het is opvallend dat de hashrate, de totale hoeveelheid door miners geproduceerde rekenkracht, nauwelijks is gedaald na de halving.

Sterker, de tijd tussen twee opeenvolgende blocks is na de halving gemiddeld korter geworden dan het ervoor was. Dat zou een teken kunnen zijn dat verdere capitulatie van miners uitblijft, hoewel dat nog sterk speculatief is gezien het kleine aantal blocks dat tot dusver na de halving is geproduceerd.

Als miners in dit tempo blocks blijven produceren, zal de difficulty komende maandag tegen verwachting in naar boven worden aangepast.

Een alternatief scenario is dat we hier getuige zijn van een laatste opleving van bedrijven die het hoofd boven water proberen te houden in de hoop dat de bitcoinprijs gaat stijgen en ze de kosten alsnog kunnen dragen. Het kan ook zijn dat bedrijven die nu met een gezonde winstmarge draaien de duimschroef aandraaien voor minder efficiënte concurrenten. Of dat het een tijdelijke krachtsvertoning is van grote producenten die wilden meedingen naar de productie van het historische block numero 630.000.

Een beperkt aantal miners is overgestapt naar een voor hen meer winstgevende munt, zoals Bitcoin Cash (BCH). De hashrate op dat netwerk is verdubbeld van 2,03 EH/s naar 4,19 EH/s. Ter nuancering: zou al die extra rekenkracht komen van overstappers, dan was daar slechts ~1,5% van de rekenkracht van het Bitcoinnetwerk voor nodig geweest.

Enfin, vooralsnog is de veiligheid van het Bitcoinnetwerk ongeveer gelijk gebleven en is het netwerk nog even sterk en vitaal als voor de halving. In de komende acht tot twaalf weken gaan we ontdekken of dat zo blijft.

Handelaars blijven speculeren

Een grote vraag die boven de halving hing, was of de markt op (grote) prijsstijging zou gaan anticiperen. Dat lijkt logisch: als je verwacht dat de prijs gaat stijgen, dan kun je beter nu kopen tegen een lagere prijs. Maar er is een wedervraag die daarop terecht gesteld wordt: als de halving leidt tot prijsstijging, waarom is de bitcoinkoers nog niet geëxplodeerd zoals de efficiënte markthypothese suggereert?

Kijken we naar het verloop van de bitcoinkoers, kunnen we in ieder geval constateren dat de halving niet heeft geleid tot explosieve volatiliteit. In de loop van maart kelderde de koers van ~9.000 dollar naar een dieptepunt rond de 4.500 dollar. Dat had vooral te maken met een heftige liquiditeitscrisis die nagenoeg alle financiële markten diep rood liet kleuren.

Sindsdien is de bitcoinprijs op relatief rustig tempo terug gegaan naar waar het vandaan kwam, met op het moment van schrijven een prijs van 8.750 dollar per stuk. Zo staat de koers sinds het begin van 2020 nog op een nette +22%.

Terug naar de efficiënte-markthypothese (EMH). Sinds de introductie van het stock-to-flow model van PlanB zijn de verwachtingen hooggespannen. In eerste instantie werd een modelprijs van $100.000 per bitcoin aangehouden tussen 2020 en 2024. Onlangs werd die modelprijs bijna verdrievoudigd naar $288.000, waar een nieuw model van PlanB aan ten grondslag ligt, S2FX (het BTC S2F cross asset-model).

Vanuit de context van de EMH kan je je afvragen waarom deze informatie nog niet in de prijs is verwerkt. PlanB vermoedt dat de markt risico’s ziet die niet in de prijs tot uiting komen, zoals:

• Het risico dat bitcoin doodgaat.
• Het risico dat bitcoin verboden wordt.
• Het risico van fatale bugs.
• Het risico van hacks van exchanges.
• Het risico van 51%-aanvallen door miners.
• Het risico van een miner death spiral.
• Het risico van hard forks.

Het is PlanB’s verklaring waarom in de toekomst de prijs (veel) hoger zal zijn, in lijn met zijn stock-to-flow model: naarmate de tijd voortschrijdt zullen risico's ongegrond blijken en van de lijst verdwijnen. De korting die de markt nu op de koers toepast, zal daarmee ook verdwijnen.

Het geloof van PlanB in het prijsmodel is steevast, maar dat geldt niet voor iedereen. De markt is efficiënt én bang. Het zou kunnen dat alle prijsbepalers al een maximale investering hebben gedaan, al all-in zijn, of simpelweg niet meer mogen kopen dan ze al hebben. Zowel voor believers als voor sceptici breekt een spannende jaar aan waarin de ogen gericht zijn op de koers.

$288k is the cluster center (S2F-marketvalue centroid) of next phase, like $6700 was the cluster center of last/current phase. We dont know exactly (yet) when phase 5 starts and ends, but looking at past clusters: roughly 6 months after 2020 halving, until 2024 halving+6m.

— PlanB (@100trillionUSD) May 12, 2020

Ontwikkelaars blijven bouwen

Eén van de belangrijkste bij-effecten van de halving is simpelweg het bewijs dat Bitcoin weer een belangrijke mijlpaal heeft overleeft en weer meer onzekerheden rondom de veerkracht ervan zijn verdampt.

Die kracht van Bitcoin is in grote mate gekoppeld aan het enorme netwerkeffect dat inmiddels is opgebouwd rondom de belangrijkste cryptomunt. Bitcoin was niets waard toen Nakamoto nog als enige op z'n spreekwoordelijke zolderkamer een node draaide. Ruim 10 jaar later is het een miljardenmarkt geworden. Trace Mayer heeft weleens een aantal van de krachten die aan die groei ten grondslag liggen opgesomd, die later bekend zijn geworden als “de zeven netwerkeffecten van Bitcoin”.

Er zijn talloze mensen en organisaties die nu skin in the game hebben. Speculanten die van wat risico houden, verkopers die het accepteren als betaalmiddel, klanten die ermee betalen, miners die zich letterlijk aan het netwerk hebben verbonden, ontwikkelaars die blijven bouwen en (grote) financials die producten bouwen rondom Bitcoin.

Het is aannemelijk dat het ecosysteem rondom Bitcoin de komende jaren door blijft groeien en sterker wordt. Internationale regelgeving lijkt uit te kristalliseren, berichtgeving erover wordt professioneler en de gevestigde (financiële) orde begint er voorzichtig aan te ruiken.

Succes gegarandeerd? Zeker niet. Er zijn nog veel (on)zichtbare drempels te nemen, waarvan de lastigste wellicht in het sociaal-maatschappelijke domein liggen. Maar Bitcoin zal doen wat het altijd doet, zonder zich iets aan te trekken van al die bezwaren: doorgaan.