Centrale banken kopen meer goud
Recessie-update: Centrale banken wereldwijd kopen recordhoeveelheden goud. En ze brengen hun goud van overzee terug naar eigen grondgebied. Intussen staat de goudprijs op recordhoogte. Verwachten ze een crisis? Het begin van een nieuw geldsysteem?
Honderd jaar geleden hadden centrale banken goud, zilver en vreemde valuta in de kluis liggen als volledige dekking van de munten en bankbiljetten die ze uitgaven. Voor elke dollar, gulden of pond die werd uitgegeven lag er een bepaalde hoeveelheid edelmetaal in de kluis.
Tot 1963 stond er nog op het honderd-dollar-biljet dat deze ingewisseld kon worden voor goud: “In gold coin payable to the bearer on demand”. En het één-dollar-biljet uit 1928 hieronder heette nog een "silver dollar".
Die tijd ligt lang achter ons. Sinds 1944 zijn de meeste valuta niet meer rechtstreeks aan goud gekoppeld, maar via de dollar, dat heet het systeem van Bretton-Woods. En sinds 1971 is de koppeling met goud helemaal losgelaten.
Na 1971 hebben centrale banken gemiddeld genomen veel goud verkocht. In een systeem zonder goudstandaard kan dat zonder direct gevolg. Sommigen vermoeden dat ze goud verkochten om de goudprijs laag te houden, zodat de inflatie van de dollar niet zo zichtbaar zou worden.
Centrale banken kopen weer goud
Sinds 2010 wordt er weer meer gekocht dan verkocht. Opvallend genoeg zijn het met name de landen ten oosten van Europa die flink kopen. Rusland, China, Kazachstan, India, Saoedi-Arabië en Turkije voerden de afgelopen jaren de ranglijsten aan.
Opvallend was dat in 2018 en 2019 ook landen dichterbij zijn gaan kopen, zoals Hongarije en Polen.
Waarom zouden landen de laatste jaren meer goudreserves aanhouden? Vertrouwen ze het dollarsysteem niet meer? Weten ze iets dat wij niet weten?
Recordjaar
Het jaar 2018 was een recordjaar, met een netto aankoop van 651 ton. In het eerste half jaar van 2019 zitten we al op 374 ton, op weg naar een nieuw record dus.
In het jaarlijkse onderzoek van gold.org zegt 54% van de centrale banken de goudreserves te gaan vergroten, en geen enkele centrale bank verwacht de goudreserves te verkleinen.
Goud terug naar eigen bodem
Tot slot lijkt ons nog relevant om te noemen dat sommige landen de laatste jaren ook goud terugbrengen naar eigen bodem. Zo heeft Nederland een deel van het goud dat het in New York heeft opgeslagen in 2014 teruggebracht naar Amsterdam. Ook Duitsland en Oostenrijk hebben recent goud teruggehaald uit Amerika en Engeland.
Goud biedt stabiliteit en zekerheid in tijden van onrust en crisis. Onafhankelijk van elke munt, bank of instantie heeft en houdt het waarde. De toegenomen interesse wijst erop dat centrale banken en overheden zich voorbereiden op een rumoerige tijd.
Goudprijs flink gestegen
Centrale banken zijn niet de enige kopers van goud. Ook andere grote investeerders kopen goud in tijden van onrust en onzekerheid. De koers van goud (en zilver) is uitgebroken uit een jarenlange horizontale trend. En flink ook. In dollars staat de koers nu ruim 20% hoger dan in april. In euro's heeft goud zelfs de hoogste koers ooit neergezet.
Analisten verwachten dat hiermee een jarenlange nieuwe bull market gestart is, en dat we koersen ruim boven de $2500 kunnen verwachten. De verwachting is dat zilver nog een inhaalslag voor de boeg heeft, en nog veel sneller zou kunnen stijgen, zie de kaart hieronder.
En dat kan snel gaan. Zeker als de onrust toeneemt door een nakende recessie en escalerende Trump-tweets. De goudkoers is daarmee een aardige indicator van de mate waarin professionele investeerders onrust verwachten.
Speelt bitcoin hierin nog een rol?
Hoewel bitcoin wel het digitale goud genoemd wordt, is van nog geen enkele centrale bank officieel bekend dat ze bitcoin kopen of er zelfs maar plannen voor hebben.
Saifedean Ammous heeft er een research paper over geschreven, en beargumenteert daarin dat het onwaarschijnlijk is dat centrale banken aan bitcoin beginnen. Hij beredeneert dat het uiteindelijk de eigen fiatmunt zal ondermijnen, en dat is een te groot risico.
Wel noemt hij de "reverse bank run" als interessant scenario. Als één centrale bank begint met bitcoin, dan zullen andere moeten volgen. Deze ontwrichtende rol zou bijvoorbeeld weggelegd kunnen zijn voor Noord-Korea, Iran, China of Rusland, als financiële aanval op de VS en het dollar-systeem. Maar dit is voorlopig nog niet aan de orde.
Tot slot
Het laatste jaar wordt steeds vaker door politici en centrale bankiers gesproken over een nieuw monetair systeem, soms verhuld als a new finance of a new game. Steeds vaker, en steeds openlijker. Noemenswaardig is de speech van Mark Carney vorige week.
Bij een nieuw monetair systeem hoort een nieuwe wereldreservemunt. Het feit dat ze goud kopen en terughalen naar eigen bodem kan betekenen dat ze goud als onderdeel zien van dit nieuwe systeem.
When central bankers say the game must be changed, they mean the system should change
— willem middelkoop (@wmiddelkoop) August 28, 2019
Central bankers adding to their/or repatriating, gold reserves, means gold could well be part of the new game
A rising gold price helps central bankers, revaluation helps their balance sheets.
Iedereen heeft een mening
Onder de noemer Opinie schrijven we regelmatig over een spraakmakende podcast, video of tweetstorm.
We zijn het niet noodzakelijkerwijs eens met de spreker of schrijver, maar vinden het interessant genoeg om
te delen, duiden en ondertitelen.
Over de auteur
