In dit El Salvadoraanse dorpje wordt de dollar vervangen door Bitcoin

Schatkist

Je kent vast de verhalen van mensen die voor luttele centen bitcoins kochten, opborgen, vergaten en jaren later weer terugvonden. Ergens begin 2019 overkwam het een aan El Zonte verknochte anonieme donateur. Ergens lag een USB-stick te verstoffen die toegang gaf tot zo’n digitale schatkist, gevuld met bitcoins die hem tussen de 5 en 10 dollarcent per stuk hebben gekost. Na vergeefse pogingen om de schatkist te ontgrendelen, schoot hem eindelijk zijn wachtwoordzin te binnen: een meevaller van jewelste. Hij besloot een deel ervan te schenken aan de ontwikkeling van El Zonte.

De meeste ‘filantropen’ wilden de gedoneerde bitcoins omzetten naar de Amerkaanse dollar om daarmee in een aantal urgente behoeften te voorzien; in El Salvador leeft bijna 40 procent van de bevolking onder de armoedegrens. Belangrijk, maar volgens de donateur niet de juiste manier: hij wilde niet dat de bitcoins naar een andere valuta zouden worden gewisseld. Gedreven door die randvoorwaarde kwam hij in contact met Michael Peterson, een Amerikaan die negen maanden per jaar in El Zonte te vinden is voor vrijwilligerswerk.

Hij zag een kans: Bitcoin in gebruik nemen als geld in een lokale circulaire economie. Uit Petersons idee is het Bitcoin Beach-initiatief ontstaan.

The EXPERTS said “Buying a cup of coffee with Bitcoin will never be practical ”. We have people living in tin shacks with dirt floors buying eggs and other necessities from mobile vendors using BTC over the lighting network. Cup of coffee is easy. @b4_humanity @walletofsatoshi pic.twitter.com/Za8zsR16iP

— Bitcoin Beach (@Bitcoinbeach) April 3, 2020

Kopje koffie

Het doel van Bitcoin Beach is om tot een duurzame economie te komen waar iedereen aan kan deelnemen. Dat is niet vanzelfsprekend, want het overgrote deel van de lokale bevolking heeft nooit een bankrekening gehad. Het is dus niet alleen een kwestie van mogelijk maken dat burgers en bedrijven kunnen betalen, sparen en lenen; het gaat gepaard met voorlichting en scholing.

#Bitcoin changing lives in the real world. Those who say a Bitcoin is a solution in search of a problem really don’t understand the problems most the people in the world face. pic.twitter.com/zCb1cbUn8O

— Bitcoin Beach (@Bitcoinbeach) June 9, 2020

Inmiddels, zo’n 9 maanden later, neemt Bitcoin voor een deel van de bevolking de rol van geld op zich. Werk wordt beloond met bitcoins, die worden gebruikt voor de aankoop van voedsel, gereedschap en de betaling van de water- en energierekening. Er zijn jongerenprogramma’s gestart, er worden subsidies uitgereikt en er is een sociaal vangnet in werking voor de families die het minst te makken hebben.

Veelgehoorde kritiek op Bitcoin draait om de hoogte van de transactiekosten en de snelheid van het netwerk. Voor kleine betalingen zou het daarom niet geschikt zijn; een kop koffie krijgt al snel de prijs van een dure fles wijn, is het idee. Voor Bitcoin Beach geen probleem: “toen de transactiekosten opliepen, zijn we overgestapt op het Lightning Network”, vertelt Peterson. Zo blijft het kopje koffie betaalbaar én wordt het gebracht voordat het koud is geworden.

Wederopbouw

Het coronavirus heeft ook El Salvador hard getroffen. Als gevolg van een strikte lockdown hebben veel mensen hun baan verloren en daarmee ook hun enige bron van inkomsten. In El Zonte is daardoor de aandacht voor Bitcoin als alternatief in stroomversnelling geraakt.

Bitcoin Payday- Because the economy has been devastated by the shutdown most people have lost their jobs. We have been able to put the people to work in the community and everyone is paid in #BTC that they can spend at the local businesses helping rebuild the local businesses pic.twitter.com/y74FxRwAqC

— Bitcoin Beach (@Bitcoinbeach) June 30, 2020

Het meest recente Bitcoin Beach-initiatief draait om remittances, transacties gericht aan inwoners van El Salvador die vanuit het buitenland zijn verstuurd, bijvoorbeeld door familie of vrienden die daar noodzakelijkerwijs aan het werk zijn. De groep test Strike, een dienst waarmee een brug geslagen wordt tussen een Lightning-wallet aan de ene kant en een bankrekening aan de andere kant. Zo moeten transacties tussen (bijvoorbeeld) de Verenigde Staten en El Salvador snel en kosteneffectief uitgevoerd kunnen worden.

Of de El Salvadoraanse overheid nog een stokje gaat steken voor dit Bitcoinavontuur? Oprichter Peterson heeft goede hoop van niet: “de president is een groot voorstander van nieuwe technologie en we geloven dat hij ons initiatief steunt”.