Coronavirus, het systeem en het individu

Vanuit het perspectief van het individu valt het allemaal wel mee met dat virus. Echter, het perspectief van het systeem vereist: nu handelen op een situatie met 10x meer besmettingen. Of, om het makkelijk te maken, kijk naar landen die een week voorlopen, en doe exact dat. Volgens iedereen te vroeg, voor het systeem op tijd!

Coronavirus, het systeem en het individu
0%
Bert Slagter
Door Bert Slagter

Dit artikel is een weergave van dit Twitter-draadje (ThreadReader).

Het individuele perspectief

Het meeste van wat we lezen in kranten en horen op televisie is een beschouwing van het coronavirus vanuit het perspectief van het individu.

De meeste mensen lopen weinig risico: goede gezondheid, laag risicoprofiel en we hebben in Nederland uitstekende medische voorzieningen. Als je hen als individu beschouwt, is er weinig om je zorgen over te maken.

De meeste analyse is geschreven vanuit het individuele perspectief. Artsen, wetenschappers, GGD en RIVM zijn de experts. Ze bespreken de eigenschappen van het virus, het ziektebeeld en individuele risico's, en dat doen ze goed.

Aanbevelingen vanuit dit perspectief:

  • Geen paniek, niet overdrijven.
  • Het valt allemaal wel mee, de zorg in NL is top.
  • Gewoon goed je handen wassen.
  • De griep en het verkeer zorgen voor meer slachtoffers.

De politiek en de media nemen dit over.

Het perspectief van het systeem

De wereld was nog nooit zo verbonden en dichtbevolkt als nu. Reizen is goedkoop, er zijn dagelijks wereldwijde evenementen, mensen werken niet waar ze wonen, mensen zitten in verschillende groepen (school, werk, sport, hobby, kerk).

De wereld was nog nooit zo afhankelijk van anderen. Just-in-time productie, zo min mogelijk voorraad, wereldwijde ketens. Het systeem is fragiel, niet bestand tegen verstoring en het onverwachte.

In dat systeem is een virus ingebracht met toen onbekende eigenschappen. Dat vereist beslissen onder onzekerheid en slecht zicht. Ook daarvoor zijn experts, zoals @nntaleb@yaneerbaryam en @normonics. Wij schreven daar op 24 februari dit artikel over.

Zichtbaar werd dat de dynamiek van de verspreiding totaal anders is dan die van verkeersongelukken of de griep. De impact voor het individu is misschien vergelijkbaar, maar voor het systeem niet. De kern is exponentiële groei.

ESvZvDwWoAAXZ4l.png

Exponentiële groei is voor veel mensen niet intuïtief. Sommige wiskundigen, informatici, natuurkundigen, biologen en economen snappen dit omdat ze er dagelijks mee bezig zijn. Het betekent dat de tijd tussen verdubbelingen constant is.

Wat te doen? Het aantal contactmomenten in het systeem sterk verlagen, zodat dat de groeifactor van de exponentiële groei lager wordt. Het doel is om het aantal gevallen lager te houden dan de capaciteit van het zorgsysteem. Flatten the curve!

De sterfte gaat namelijk drastisch omhoog zodra zorgsysteem verzadigd is. Niet alleen voor coronazieken, maar ook voor anderen die zorg nodig hebben. Hartaanvallen, hersenbloedingen, verkeersslachtoffers, etc. In Italië naderen we dit punt.

Volgens WHO heeft het virus een incubatietijd van 1-14 dagen met een mediaan van 5 dagen tot de eerste verschijnselen. Daarna wachten tot het erger wordt, bellen, wachten op 1e test, wachten op uitslag, 2e test, en dan pas ben je officieel ziek, zeg zo'n 14 dagen later.

Sommige landen lopen hierdoor achter de feiten aan.

Kijken naar de cijfers is van het RIVM als kijken naar de sterren: je ziet de situatie zoals die twee weken geleden was. Het RIVM ziet het iets eerder uiteraard, omdat ze de 1e test al zien.

Wat te doen? Nu handelen!

Het perspectief van het systeem vereist: nu handelen op een situatie met 10x meer besmettingen. Of, om het makkelijk te maken, kijk naar landen die een week voorlopen, en doe exact dat. Volgens iedereen te vroeg, voor het systeem op tijd.

Het goede nieuws voor Nederland:

Ten eerste. Wij lopen achter op Duitsland (4 dagen) en Italië (13 dagen), en kunnen dus afkijken. Niet wachten, maar nu doen wat zij doen. Overreactie is vervelend, onderreactie is dodelijk.

Ten tweede. Steeds meer artsen, beleidsmakers en journalisten lijken zich te realiseren dat het systeem meer is dan de som der individuen, en dat men de dynamiek in het systeem tot nu toe sterk onderschat heeft.

Hopelijk naderen we het einde van een vals dilemma: paniek of niets doen. Er is een schaal van vroeg of laat maatregelen nemen, en op een manier die meer of minder paniek veroorzaakt.

Natuurlijk moeten we luisteren naar experts en ons houden aan richtlijnen. Hopelijk luisteren zij naar experts op gebied van exponentiële groei en dynamiek van complexe systemen voor de timing.

Iedereen heeft een mening

Onder de noemer Opinie schrijven we regelmatig over een spraakmakende podcast, video of tweetstorm. We zijn het niet noodzakelijkerwijs eens met de spreker of schrijver, maar vinden het interessant genoeg om te delen, duiden en ondertitelen.

Over de auteur

Bert Slagter

Bert Slagter

Medeoprichter van LekkerCryptisch. Achtergrond in informatica en natuurkunde. Bouwt mooie software, teams en bedrijven. Student van geopolitiek, macro-economie, complexe systemen en waarschijnlijkheid. Op zoek naar het signaal in de ruis.