Fed neemt noodmaatregel en verlaagt Amerikaanse rente

De Federal Open Market Committee (FOMC) had voor dit jaar 8 vergaderingen gepland om beslissingen te nemen over het monetaire beleid, zoals het belangrijkste rentetarief, de Federal Funds Rate. De volgende vergadering zou plaatsvinden op 17 en 18 maart.

Maar daar wilde men niet op wachten. Vanmiddag om 16.00 uur Nederlandse tijd maakte de FOMC bekend dat het de Amerikaanse rente met 0,5 procentpunt verlaagt naar een doelrente van tussen de 1 en 1,25%.

Dit is een forse verlaging. De laatste keer dat we een rentewijziging zagen met meer dan 0,25 procentpunt was in 2008, op het hoogtepunt van de grote financiële crisis. In 2008 was ook de vorige keer dat de FOMC tussen twee geplande vergaderingen door de rente wijzigt.

MARCH 2020 Coronavirus ✂️ 50bp

Past Emergency Fed Cuts

Oct 2008 Lehman ✂️ 50bp
Jan 2008 Stock Crash ✂️ 75bp
Aug 2007 - Subprime ✂️ 50bp
Sept 2001 - 9/11 ✂️ 50bp
April 2001 - Weak economy ✂️50bp
March 2001 Tech bubble ✂️ 50bp

— Kathy Lien (@kathylienfx) March 3, 2020

"Whatever it takes" voor de coronacrisis

Fed-voorzitter Jerome Powell noemt verslechterde economische omstandigheden door het coronavirus als belangrijkste reden voor deze noodgreep. De echte oplossing moet komen van medische professionals, maar "wij kunnen en zullen ons steentje bijdragen door de economie sterk te houden", zo gaf Powell als toelichting.

Gelijksoortige taal hoorden we eerder vandaag bij een gezamenlijke verklaring van de G7-landen over de economische gevolgen van het coronavirus: "We zullen alle geschikte beleidsmiddelen inzetten om een sterke, duurzame groei te bereiken".

De vorige keer dat we dat soort woorden hoorden was toen Draghi in 2012 aankondigde de ECB alles zou doen wat nodig is om de euro te redden, "whatever it takes". Dat was het begin van een opkoopprogramma waarmee voor 960 miljard euro per jaar aan staatsobligaties en later ook andere effecten werden opgekocht.

Deze renteverlaging zou wel eens het begin kunnen zijn van veel extremere maatregelen, vooral omdat we vermoedelijk pas het eerste begin hebben gezien van de gevolgen van het coronavirus.

Donald Trump, die eerder vandaag al op Twitter om een renteverlaging had gevraagd, reageerde ontevreden op de renteverlaging. Wat hem betreft mag het nog wel een stukkie lager!

The Federal Reserve is cutting but must further ease and, most importantly, come into line with other countries/competitors. We are not playing on a level field. Not fair to USA. It is finally time for the Federal Reserve to LEAD. More easing and cutting!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) March 3, 2020

De recessie van 2020

In de zomer van 2019 schreven we een uitgebreide serie over de signalen die wijzen op een mogelijke wereldwijde recessie in 2020. Die lijkt intussen onvermijdelijk geworden in landen als China, Zuid-Korea, Hong-Kong en Italië.

Maar we hebben het dan in eerste instantie over een recessie door een onderbreking in productie en logistiek. Fabrieken komen tot stilstand, leveringen zijn vertraagd, en bedrijven sluiten hun deuren. Tijdelijk, tot het virus is gestopt, en dan komt alles weer op gang.

Als de onderliggende economie gezond is, herstelt een economie snel van zo'n recessie, en kan daarna zelfs extra goed presteren omdat voorraden weer aangevuld moeten worden, en sommige consumptie slechts uitgesteld werd.

De vraag is echter of we er zo makkelijk mee weg komen. De onderliggende economie is namelijk verre van gezond. Er zijn inmiddels talloze grote bedrijven, instituten en overheidsorganisaties die leven van lage rente, goedkoop geld en subsidie.

Centrale banken proberen al decennia lang te voorkomen dat het losse kreupelhout verbrandt, en nu ligt er zoveel dat een volgend brand misschien niet meer te beheersen is. Een tijdelijke verlaging van groeicijfers tijdens de epidemie is niet zo spannend, het is de vraag wat er na de epidemie gebeurt.

A viral recession will be different from a normal recession in that it won't result from capital misallocation but rather a supply shock.

If the underlying economy is healthy, once the disease is curbed that economy should spin up. The Roaring Twenties followed the Spanish Flu.

— Preston Byrne (@prestonjbyrne) February 26, 2020

En bitcoin dan?

Sinds bitcoin begin januari na de aanslag op de Iraanse generaal Soleimani tegelijk met goud en zilver omhoog ging, gaat de vraag door de bitcoingemeenschap dat bitcoin misschien wel een safe haven is geworden, een veilige belegging waar men in tijden van onrust naartoe vlucht.

Dit zou mooi aansluiten bij het geliefde narratief van bitcoin als het digitale goud. En de coronacrisis zou dit kunnen bevestigen of ontkrachten, zo was de gedachte. Hier willen we twee dingen over zeggen.

Ten eerste er een verschil tussen het reduceren van risico en pure paniek. In dat laatste geval vlucht iedereen naar cash, zodat zelfs de typische veilige havens zoals goud en zilver flink crashen. Dit zagen we vorige week gebeuren, en ook bitcoin ontkwam daar niet aan, maar dat zegt dus niets over de status van bitcoin.

Ten tweede zijn er nog veel te weinig gegevens om hier wat zinnigs over te kunnen zeggen. Zelfs als bitcoin komende maanden stijgt, en goud ook, dan is het nog te vroeg om conclusies te trekken, daar is jaren van correlatie voor nodig.

In een wat groter perspectief is een grote crisis voor bitcoin vermoedelijk positief. Landen en centrale banken zullen alles doen om de economie te stimuleren, inclusief negatieve rente, enorme hoeveelheid geldcreatie, en vermoedelijk ook begrotingsmaatregelen.

Hoe meer de dollar en de euro uitgehold wordt, hoe meer de potentie van bitcoin om vermogen te bewaren interessant wordt voor een grote groep mensen.

Is het genoeg?

Eigenlijk weten we maar heel weinig over het coronavirus. Dagelijks worden precieze cijfers gepubliceerd. De preciesheid van de cijfers suggereert een precies weten en een volledig inzicht. Maar het tegendeel is waar. We weten ontzettend veel niet. We schreven hier eerder een uitgebreid artikel over.

Het officiële beleid van de meeste overheden is gebaseerd op betrekkelijke zekerheid over het virus en de huidige verspreiding. De verwachting is dat ze de vespreiding spoedig gestopt hebben. In China komt alles alweer op gang, zo is de luchtige constatering.

Achter de schermen horen we ook een ander geluid. Analisten verwachten dat de verspreiding eigenlijk niet meer te stoppen is, omdat de maatregelen die genomen zijn onvoldoende zijn, en dat we er rekening mee moeten houden dat we in grote delen van de wereld nog uitbraken krijgen.

Als het sombere scenario uitkomt, zullen we nog heel wat onrust op de financiële markten zien. Flinke dalingen van aandelen, meer noodmaatregelen van overheden en centrale banken, maar ook korte perioden van herstel. We houden het in de gaten!