Proof of Keys: een jaarlijkse bankrun om het systeem scherp te houden

Genesis, het Griekse woord voor oorsprong of begin, is de naam die het eerste Bijbelboek en het eerste Bitcoin-block met elkaar delen. Op 3 januari 2009 programmeerde Satoshi Nakamoto het genesis block in de broncode van Bitcoin.

Het zou nog 6 dagen duren voor het volgende block, het eerste normale block, aan het genesis block zou worden toegevoegd. Sindsdien volgt er grofweg elke 10 minuten een block. Nu, ruim 10 jaar later, zijn we bij block #608483 aangekomen, niet ver van de volgende halving op block #630000.

The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks

In het genesis block nam Satoshi bovenstaande referentie op naar The Times van die dag. Misschien diende het alleen als bewijs dat het eerste block daadwerkelijk op die datum is gemaakt. Maar de gekozen kop is te opmerkelijk om te negeren.

Het was in het diepst van de crisis van 2008-2009, waar banken vielen als dominostenen en de staat aan de lopende band banken moest redden. Te grote risico's genomen. De bonus was voor de bankiers, de malus voor de belastingbetaler. Is Bitcoin een j'accuse, met grote gevolgen voor de geschiedenis?

Het is in die lijn dat sommige Bitcoiners pleiten voor "unbanking the banked", een parodie op het missionaire streven van de westerse financiële sector om iedereen toegang te geven tot financiële diensten, en ze zo uit de armoede te hijsen: "banking the unbanked".

Bitcoins antithese suggereert dat het helemaal niet zo fijn is om "banked" te zijn. Het zijn boeven, die bankiers. Beter kun je je eigen bank zijn. Be your own bank.

Remember Satoshi's message in the coinbase of the genesis block: "The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks". pic.twitter.com/IbPxOlrgt6

— Tuur Demeester (@TuurDemeester) July 12, 2017

Een jaarlijkse bankrun

In 2008 en 2009 vielen de banken om zodra teveel rekeninghouders tegelijk hun geld van de bank haalden: een bankrun. Dat kon ontstaan door fractioneel bankieren, waarbij de bank niet voor elke euro die het schuldig is ook daadwerkelijk een euro in bezit heeft.

De aanklacht tegen de "bailout for banks" is daarmee indirect een aanklacht tegen fractioneel bankieren, en pleit ervoor dat mensen hun eigen geld bezitten.

Dat klinkt misschien gek, met geld op je rekening bezit je toch ook je eigen geld? Nope. Het saldo op de rekening van een bank is geen geld, maar een vordering op de bank. Pas als je contant geld opneemt, heb je daadwerkelijk geld in bezit.

Bij Bitcoin werkt dat hetzelfde. Bitcoins die bij een exchange of broker op de rekening staan zijn niet van jou. Als de tegenpartij failliet gaat of verdwijnt met het geld, heb je pech gehad, net als bij een bank. Vandaar de uitspraak "not your keys, not your coins".

Als je voor langere tijd bitcoins wilt bewaren, kun je die het beste in eigen beheer hebben. Maar soms is het handig om een beetje bitcoin bij een andere partij onder te brengen, bijvoorbeeld om mee te handelen, of omdat je een fonds bestuurt die juridisch zelf geen bitcoins mag bezitten.

Naar schatting is nu zo'n 17% van alle bitcoins in beheer van een derde partij. Dat is behoorlijk veel, en reden genoeg om die partijen scherp te houden.

Dat doen we door elk jaar op 3 januari allemaal tegelijk onze bitcoins van de exchange af te halen. Daarmee moet blijken dat de bitcoinbeheerder daadwerkelijk de bitcoins in kas heeft, en niet stiekem begonnen is met fractioneel bankieren, en meer bitcoins heeft verkocht dan er zijn. Een georganiseerde bankrun dus!

3/ so where are the coins?

if 100% is all bitcoin mined to date, roughly 17% is in third party custody (although the number is likely higher)

that's pretty significant pic.twitter.com/azUiexIELv

— Meltem Demirors (@Melt_Dem) September 27, 2019

Proof of Keys

Eind 2018 bedacht Trace Mayer deze nieuwe traditie, die op 3 januari 2019 voor het eerst is uitgevoerd. Dit jaar is de campagne wat eerder gestart, en doet een groter aantal mensen mee door erover te schrijven of podcasten. En door een variant van [Jan/3🔑] aan de Twitter-naam toe te voegen.

Niet alleen houdt het de exchanges scherp, ook de bitcoiners zelf worden weer even herinnerd aan de verantwoordelijkheden die "be your own bank" met zich meebrengt. Namelijk dat je zelf je eigen geld goed moet bewaren.

En daar ligt ook nog een zwakte van Bitcoin. Het is best lastig om je eigen bank te zijn. Het vereist technische kennis en discipline. En dat is best een drempel voor veel geïnteresseerden.

Moeten we hen dan adviseren om hun geld bij een geldbeheerder onder te brengen? Zeker niet. We moeten de gebruiksvriendelijkheid van Bitcoin verbeteren, zodat het steeds prettiger, makkelijker en vanzelfsprekender wordt om je eigen geld te bezitten.

Terug naar Proof of Keys.

Persbureau Reuters maakte zondag de eerste bailout van het nieuwe seizoen bekend. De Italiaanse bank Popolare di Bari zal gered worden door de Europese belastingbetaler voor een zacht prijsje van 1 miljard euro. 

Mocht er op 3 januari 2020 een exchange in de knel komen dan weten we in elk geval één ding zeker: er komt geen bailout!

Let's start a new #Bitcoin cultural tradition.

An annual Proof of Keys Celebration on Jan 3rd to declare monetary sovereignty by withdrawing all $BTC held w/ trusted 3rd parties to software we control private keys & do network consensus.

Who is w/ me? 💪 https://t.co/sJhOYSjStH pic.twitter.com/ve9DBsQhh9

— Trace Mayer [Jan/3➞₿🔑∎] (@TraceMayer) December 9, 2018