Zo ziet de weg naar Ethereum 2.0 eruit

What the Fork?

In de context van blockchains kom je met enige regelmaat de term ‘fork’ tegen. Een technische term waarvan de meeste mensen in eerste instantie de betekenis volledig onbekend is. En terecht: het is jargon waarmee je eigenlijk niet mee opgezadeld zou moeten worden.

Een fork is een splitsing van een blockchain in twee afzonderlijke blockchains. Er zijn verschillende redenen waarom dat gebeurt. Het kan onderdeel zijn van het consensusmechanisme, maar kan ook plaatsvinden door invloeden van buitenaf. In die laatste categorie vallen bijvoorbeeld wijzigingen aan de regels die gelden binnen een blockchain (het protocol).

Als het in de media over een ‘hardfork’ gaat, hebben we het meestal over dat soort wijzigingen. Het zou in dat geval passender zijn om te spreken over een upgrade aan het netwerk. Ontwikkelaars die bewust (in hun ogen) impactvolle (vaak technische) verbeteringen doorvoeren.

Essentieel aan een hardfork is dat de regels rondom het valideren van transacties en blocks radikaal zijn veranderd. Anders gezegd: zou een miner die de upgrade nog niet heeft doorgevoerd een block publiceren, wordt dat block volgens het vernieuwde protocol geweigerd.

Istanbul

Zo heeft Ethereum sinds 2015 al acht hardforks achter de kiezen. Dat zijn acht momenten geweest waarop een groot deel van het ecosysteem zich moet aanpassen, met het risico dat er ergens in die iets mis gaat. Dat is een van de redenen dat men niet zo happig is op hardforks; ‘een protocol moet stabiel zijn’, is vaak het devies.

De meest recente upgrade heeft de naam Istanbul. Daarmee zijn zes zogeheten Ethereum Improvement Proposals (EIPs) live gegaan, met als meest noemenswaardige gevolgen:

1. Verbeteren van bescherming tegen DDoS-aanvallen.
2. Verbeteren van samenwerking tussen Ethereum en op Equihash gebaseerde Proof of Work-munten.
3. Veranderingen rondom de (totstandkoming van) Gas-kosten.

Helemaal vlekkeloos verliep de upgrade niet. Eén van de meestgebruikte Ethereum-clients, Parity, bleek niet goed te zijn voorbereid op de wijzigingen. Er was een noodingreep nodig om te voorkomen dat de hardfork tot ongewenste effecten zou leiden.

“Als Parity niet optijd met een update komt kan een nieuwe chain vormen, mogelijk met dubbel uitgegeven ETH als gevolg”, schrijft Ethereum core developer Hudson Jameson op Gitter (chat-platform voor ontwikkelaars). “Parity representeert ongeveer 23% van het netwerk en wordt door veel miners en exchanges gebruikt.”

Op weg naar Ethereum 2.0

Er staan nog twee ingrijpende aanpassingen op de planning voor Ethereum: Muir Glacier (januari 2020) en Berlin (kwartaal 2 van 2020). De eerste is noodzakelijk om te voorkomen dat het netwerk (nagenoeg) tot een halt komt omdat de moeilijkheidsgraad van het minen te hoog wordt. De tweede draait onder andere rondom een aanpassing aan het mining algoritme.

Maar nog voordat Berlin goed en wel is uitgevoerd, is het de bedoeling dat Ethereum 2.0 is gelanceerd. In het eerste kwartaal van 2020 staat de lancering van de Beacon Chain op de planning.

De Beacon Chain is verantwoordelijk voor het draaien van het Proof of Stake-protocol en is het fundament waarop doorontwikkeld gaat worden. In deze context komt het woord ‘Casper’ weleens langs. Dat is de naam van het Proof of Stake-protocol dat voor consensus gaat zorgen. In een recente vergadering is gesproken over 3 januari als datum van de geboorte van de opvolger van Ethereum.

Direct na de lancering van Ethereum 2.0 is het ecosysteem in tweeën gesplitst. Aan beide blockchains blijft gewerkt worden, maar de meeste capaciteit gaat naar de doorontwikkeling van ETH 2.0.

Onzeker resultaat

Rondom Ethereum bestaat een levendig ecosysteem van bedrijven, ontwikkelaars, theoretici, en gebruikers. De voorbereidingen voor de lancering van een nieuw netwerk heeft jaren gekost. Maar ondanks alles is de uitkomst ervan nog onzeker. Een hardfork op een bestaand netwerk is al risicovol. Risico’s die bij de overstap naar een volledig nieuw netwerk alleen maar worden uitvergroot en uitgebreid.

Op Reddit sprak Vitalik Buterin zijn vier grootste zorgen uit rondom de overstap naar een op Proof of Stake gebaseerd protocol:

1. Dat het aantal validerende deelnemers aan het netwerk lager is dan verwacht.
2. Dat ‘stake pooling’ te populair wordt (cq. dat het leidt tot overmatige centralisatie).
3. Dat sharding (opdelen van de blockchain in losse delen) technisch complexer blijkt te zijn dan verwacht.
4. Dat het draaien van een node duurder blijkt te zijn dan verwacht, met punt 1 en 2 als gevolg.

En dat is vermoedelijk nog maar het tipje van de ijsberg van de risico’s die Ethereum 2.0 met zich meebrengt. Eerst maar eens kijken of het lukt om voldoende gebruikers van het huidige netwerk op een gebruiksvriendelijke manier over te krijgen. Daar horen we de komende maanden vast meer over.