Bitcoinschade: claim een schadevergoeding voor verlies van geld door... Bitcoin?

Rechtzaken

De afgelopen dagen hebben we Bitcoinschade meermaals zien langskomen in gesprekken binnen blockchain- en crypto-communities. Maar na aandacht van omroep PowNed is het echt het gesprek van de dag geworden. Het idee om bitcoinhandelaren voor het gerecht te slepen raakt verschillende snaren en leidt tot interessante gesprekken.

Allereerst het fragment van PowNed:

De eerste reactie van veel mensen is dat het om een scam moet gaan. Een bedrijf gevestigd op een plek waar een virtueel kantoor te huren is (inclusief KvK-registratie), met een bedrijfsvideo gefilmd in een gehuurde (virtuele) kantoorruimte, en een ogenschijnlijk onhaalbare doelstelling.

"Ben jij ook geld verloren door Bitcoin? Dan kom je in aanmerking voor een schadevergoeding". Dit is regelrechte misleiding.

— Martial Crypto (@MartialCrypto) March 12, 2019

Jullie sporen niet!

— Bianca (@gjsbmw) March 13, 2019

Maar is het zo dat het bericht van Louwers simpelweg terzijde geschoven kan worden? Of missen we dan waardevolle feedback op de cryptocurrency-markt in Nederland?

“Onvoldoende informatie verstrekt”

Wat Louwers de “bitcoinhandelaren” verwijt is dat ze “de juiste informatie niet verstrekken”. Daarmee bedoelt hij dat er onvoldoende kenbaar wordt gemaakt dat het investeren in Bitcoin risico draagt.

In de conventionele financiële sector is het gebruikelijk dat er informatiebladen en risicoprofielen beschikbaar zijn voor de klant of gebruiker om door te nemen. Het doel ervan is dat hij een geïnformeerde beslissing kan nemen, want in tegenstelling tot wat aangenomen wordt: vanzelfsprekend is dat niet.

Het AFM heeft een leidraad opgesteld voor het schrijven van risicoprofielen, en gaat er vanuit dat “de markt” hier verantwoord mee omgaat. Zo is er de risicometer, en kunnen mensen hun eigen risicoprofiel controleren op risicoprofieltoets.nl. De vraag is: hoe gaat men hiermee om bij Nederlandse brokers?

Uit een vlugge blik op de Nederlandse Bitcoin-dealers blijkt dat veelal een waarschuwing of begeleidende tekst over het type investering dat gedaan gaat worden ontbreekt.

Is Bitcoin een belegging?

Een vraag die gesteld wordt in de context van het initiatief van Louwers: is Bitcoin überhaupt een beleggingscategorie? Volgens de Rabobank is het in ieder geval geen “beleggingscategorie”. En de ING vraagt zich af of beleggen in Bitcoin is als “russisch roulette”. Of Bitcoin al in een juridisch kader valt waarmee vastgesteld is dat er een zogeheten Eid (essentiële informatiedocument) verplicht is, is nog maar de vraag.

Tegelijkertijd adverteren veel website met het “investeren in Bitcoin”, het “beleggen in cryptogeld”, en worden er vergelijkingen getrokken tussen “bitcoin en goud kopen”. De potentie van Bitcoin wordt duidelijk vermarkt, maar de keerzijde van de medaille wordt minder duidelijk aan de man gebracht.

Het lijkt erop dat de manier waarop cryptovaluta worden verkocht wel een professionaliteits-boost kan gebruiken. Hierin ligt mogelijk een taak weggelegd voor een brancheorganisatie, zoals VBNL of een onafhankelijke partij als het EBF. Vanuit zo’n organisatie kan worden gewerkt aan zelfregulering van de markt.

Bitcoinschade

Terug naar Bitcoinschade en de actie van Louwers. Die verdient ook niet de schoonheidsprijs. Zo wordt gesteld dat mensen recht hebben op een schadevergoeding als ze “geld verloren hebben aan de Bitcoin”. Dat is nogal een statement, niet alleen omdat het onmogelijk is te weten op welke manier iemand aan z'n Bitcoin gekomen is, ook omdat hier nog geen jurispredentie over is.

Daarnaast blijkt er een eigen bijdrage gevraagd te worden van 65 euro. Daarmee moet de rechtzaak bekostigd worden, maar erg duidelijk is de hoogte van het bedrag niet. Het wordt pas als bijzin in het aanmeldformulier genoemd (zonder extra uitleg).

Ook de kleine letters moeten goed doorgenomen worden, aangezien volgens de algemene voorwaarden de overeenkomst te allen tijde opgezegd kan worden. En als je gebruik wil maken van je herroepingsrecht, blijft je eigen bijdrage gewoon in bezit van Louwers. De kans is groot dat je die 65 euro dus niet meer terugziet.

Is het dan “een nutteloos initiatief”, zoals veel mensen zeggen? Mogelijk. Maar Louwers heeft een punt. En onafhankelijk van de uitkomst van zijn initiatief, lijkt het nuttig om daar als markt op z’n minst opvolging aan te geven.