Bitcoin in een spagaat: ‘toont vooral aan hoe lenig en krachtig het is’

Never al dull moment, in het cryptodomein.

De forse koersval van de afgelopen week leidde wereldwijd tot onrust, maar zeker ook tot verbazing. Nog nooit eerder zagen we een koersontwikkeling die zó haaks staat op de positieve ontwikkelingen in de markt. Enige geruststelling is wellicht op zijn plaats: nee, bitcoin vergaat ook dit keer niet en nee, de digitale munt is weer niet dood. Het is een bijzondere periode, met een langere en grotere koersval dan verwacht, maar op de lange termijn komt bitcoin hier sterker uit. De spagaat waarin de cryptomunt zich bevindt, toont vooral aan hoe lenig en krachtig het decentrale geldsysteem is.

De FUD (fear, uncertainty en doubt) van de afgelopen dagen was vooral te wijten aan het besluit van China om bitcoinminers te sluiten en te weren. Miners zijn echter geen graafmachines in een goudmijn. Als dáárvan de helft uitvalt, wordt meteen structureel de helft minder goud gedolven. Bij bitcoin werkt dit anders.

De voornaamste functie van miners is dat zij het netwerk veilig houden, een klus waar ze voor worden beloond. Ongeveer iedere 10 minuten, de tijd tussen twee opeenvolgende blocks, krijgt één van de beveiligers die beloning uitgekeerd. Aan die hartslag van 10 minuten gaat een protocol ten grondslag dat zichzelf afstemt op het aantal miners dat actief is. Neemt het aantal miners toe? Dan wordt ook het werk dat ze moeten doen lastiger. Andersom wordt het werk makkelijker gemaakt als het aantal beveiligers afneemt. Dankzij deze techniek van communicerende haarvaten blijft de totale hoeveelheid bitcoin gereguleerd en in balans, al vergt het na de uitval in China wel degelijk enige tijd om dat evenwicht te hervinden.

We zien nu ook dat grote miners hun spullen pakken en zich elders vestigen, bijvoorbeeld in buurland Kazachstan of in Texas. Dit leidt wereldwijd tot een betere spreiding en dus tot minder politieke afhankelijkheid. Het bijzondere van Texas is bovendien dat miners daar bijdragen aan de stabilisering en de vergroening van het stroomnetwerk, omdat zij in staat zijn om tijdelijke overcapaciteit flexibel af te nemen. Een interessante case, die een nieuw licht kan werpen op de energiediscussie, en die dus nauwlettend gevolgd wordt.

Het besluit van China is ook op andere manieren veelzeggend. Het vertelt ons dat bitcoin door het communistische regime wordt gezien als een serieuze bedreiging voor het staatsmonopolie. Vergelijk het met de wijze waarop Alipay onschadelijk is gemaakt, omdat het succes van dit betaalplatform de staatsbank dreigde te ondermijnen. Alipay werd een staatsbedrijf en oprichter en tech-gigant Jack Ma verdween maandenlang van het toneel nadat hij in een speech kritiek had geleverd op het Chinese financiële systeem. Kijk ook naar de ongeregeldheden in Taiwan en Hongkong, waar China de verworven vrijheden bevecht en zijn ijzeren greep verstevigt. Wanneer zo’n totalitair systeem zijn pijlen richt op bitcoin, plaatst het bitcoin precies in de hoek van autonomie waar de cryptomunt wil zijn. Op de lange termijn komt dit ten goede aan de populariteit en de adoptie van bitcoin.

In schril contrast met de ondermijnende activiteiten in China, staan de hoopvolle ontwikkelingen in El Salvador, waar bitcoin als wettig betaalmiddel is geïntroduceerd. Nu is dat een piepklein landje, waardoor veel mensen nog niet beseffen hoe groot de impact is. Een voorbeeld: de Wereldbank heeft in haar statuten opgenomen dat zij de valuta van een land accepteert, ergo: de Wereldbank accepteert bitcoin. Andere banken kunnen dan niet achterblijven, dus de invloed op de adoptie, de opslag en de wisselkoersen van bitcoin zal onmiskenbaar zijn.

Waar China dus voor veel ruis zorgt, zorgt het kiezeltje van El Salvador slechts voor bescheiden rimpelingen in de mediavijver, terwijl het in werkelijkheid een vloedgolf kan veroorzaken. Luister maar eens naar het veelbesproken interview dat bitcoinjournalist Peter McCormack had met president Nayib Bukele van El Salvador, waarin de president de essentie van bitcoin haarscherp analyseert. Op de vraag of het volk hem wel kan vertrouwen, met zoveel voorbeelden van machtsmisbruik wanneer staat en geldsysteem met elkaar verstrengeld raken, antwoordt hij: ‘Why should they trust me? They don’t have to. Trust the system.’