Satoshi verdween omdat bitcoin zich geen koning duldde

Op 23 april was het tien jaar geleden dat deze mythische man van het eerste uur zijn laatste bericht postte. Deze dag kwam bekend te staan als Disappearance Day, want nadien werd het oorverdovend stil rondom Nakamoto. Zijn ware identiteit bleef in het duister gehuld en ook zijn bitcoin wallets gaven geen enkel teken van leven. Sindsdien doen de wildste geruchten over hem de ronde en duikt er om de zoveel tijd een troonpretendent op. Wie was deze Grote, maar Onzichtbare Roerganger en wat hebben wij aan hem te danken?

Heel lang geleden, toen het cryptodomein nog was voorbehouden aan cypherpunks, leefde er eens een uiterst slimme en begaafde programmeur. Hij communiceerde via ietwat obscure cryptografische platforms, waar anonimiteit gold als een groot goed. In augustus 2008 registreerde Satoshi Nakamoto - want onder die naam presenteerde hij zich aan de wereld - bitcoin.org en twee maanden later publiceerde hij zijn befaamde whitepaper: Bitcoin – a peer to peer electronic cash system. Bijna gelijktijdig lanceerde hij de eerste bijbehorende code. Met zo’n 30.000 coderegels leverde hij een zeer compacte oplossing voor een uiterst complex vraagstuk. Satoshi bedacht namelijk een manier om het kopiëren van digitaal geld te voorkomen, de zogenoemde double spending-problematiek. Daarmee forceerde hij een doorbraak die beslissend bleek voor de ontwikkeling van gedecentraliseerd online geld.

Hal Finney, de al bijna even legendarische cryptoheld die in 2014 overleed aan ALS, was één van de eersten die de potentie van deze vinding erkenden. Satoshi maakte een diepe indruk op Finney, al zou ook hij hem nooit persoonlijk ontmoeten: “I’ve had the good fortune to know many brilliant people over the course of my life, so I recognize the signs.” In het afscheidsbericht uit 2011 zei Satoshi dat hij zich voortaan met andere zaken ging bezighouden, en met dat tipje van de sluier moesten zijn vele volgers het doen. De toekomst van bitcoin droeg hij over aan Gavin Andresen en die waakte als een bulldog over deze, naar nu blijkt zeer kostbare, nalatenschap.

Na de verdwijning van Satoshi Nakamoto doken al snel de eerste vermoedens en geruchten op. Welnee, het was helemaal geen Japanner, want zijn woordgebruik en ook de timing van zijn posts wezen veeleer in de richting van het Verenigd Koninkrijk. Er werd een naamgenoot in Los Angeles gesignaleerd, maar die bleef hardnekkig ontkennen. Was het dan toch Nick Szabo, de bedenker van BitGold, een voorloper uit de jaren ’90? In ieder geval niet Craig Wright, alias Faketoshi, die door de community werd weggehoond en die ondanks vele slepende rechtszaken tot op de dag van vandaag niet overtuigend heeft kunnen aantonen dat hij achter dit pseudoniem schuilgaat.

En zo groeide Disappearance Day misschien wel uit tot een eerbetoon aan de essentie van Bitcoin: dat het concept van geld alleen maar kan werken als er geen eigenaar is. Zou het kunnen dat Satoshi afstand deed van de troon omdat Bitcoin geen koning boven zich duldde? Dat het digitale geld van niemand en dus van iedereen was, en juist daardoor een financiële revolutie kon inluiden? Satoshi geeft ons daartoe een hint in zijn eerste mining block, waarin hij een verwijzing opnam naar een artikel in The London Times dat het faillissement van het financiële systeem aankondigde. Zijn verdwijning was, naast onvermijdelijk, wellicht de grootste gift die hij het cryptodomein kon schenken.

Le roi est mort. Vive le roi.