NFT's zijn geen geld

Bitcoin is een digitaal geldsysteem met bitcoin als munteenheid. Elke bitcoin is onder te verdelen in 100 miljoen satoshi's, waarbij het van groot belang is dat die satoshi's onderling uitwisselbaar zijn. De ene satoshi is evenveel waard en even nuttig als de andere satoshi. Die uitwisselbaarheid noemen we fungibility.

Het is nuttig voor geld om heel uitwisselbaar te zijn. Als ik jou een tientje leen, dan hoef ik niet exact hetzelfde tientje terug. Elk tientje is evenveel waard.

Die uitwisselbaarheid is niet binair - wel of niet uitwisselbaar. Het is eigenlijk een schaal van totaal niet uitwisselbaar naar perfect uitwisselbaar. Zo zijn er landen waar maagdelijk briefgeld geliefder is dan zwaar gebruikt briefgeld, omdat je daarbij kans loopt dat het niet geaccepteerd wordt.

Ook bij bitcoin is die uitwisselbaarheid geen gegeven. Dat komt omdat je van elk zakje bitcoins in de blockchain de volledige transactiegeschiedenis kunt achterhalen. Zit daar een smetje op, bijvoorbeeld omdat een privacyverhogende techniek is gebruikt waar de toezichthouder niet blij mee is? Dan zouden die bitcoins minder waard kunnen zijn dan maagdelijke bitcoins die net door een miner in omloop zijn gebracht.

Voor geld is fungibility een wenselijke eigenschap. Voor kunst juist niet.

Als je van een goede vriend een Picasso leent, dan kun je niet een willekeurig schilderij van ongeveer dezelfde afmetingen teruggeven. Het zal exact die Picasso moeten zijn, bij voorkeur in exact dezelfde staat. Hetzelfde geldt voor auto's, flessen wijn, sierraden, huizen of het auteursrecht van een boek. Die zitten aan de niet-uitwisselbare kant van het spectrum.

Een non-fungible token (NFT) is een digitaal eigendomsbewijs dat net als een fungible token zoals bitcoin of ether met een cryptografisch bewijs kan worden overgedragen aan een ander. Maar het verschil is dat een NFT ondeelbaar, niet-uitwisselbaar en uniek is. Simpelweg omdat dat token verwijst naar (of hoort bij) een uniek object - of dat nu digitaal of fysiek is.

Een bitcoin heeft waarde omdat het geheel van bitcoins waarde heeft: het netwerk, de diensten eromheen, het nut van het geldsysteem als geheel voor alle gebruikers.

Een NFT heeft waarde onafhankelijk van alle andere NFT's. Dat kan zijn omdat het een verzamelaarsobject is, zoals (digitale) kunst, of omdat het nuttig is, zoals een krachtig wapen in een spel of een domeinnaam, of omdat er toekomstige inkomstenstromen aan gekoppeld zijn, zoals een bepaald recht of bezitting.

Beleggers moeten zich dus realiseren dat 'een NFT' op zichzelf niets waard is. Dat Beeple het token dat hoort bij zijn collage van 5000 foto's verkocht heeft voor 69 miljoen dollar betekent niet dat elke willekeurige andere NFT ook zo veel waard kan worden. Om de (toekomstige) waarde van een NFT te kunnen inschatten moet je dus verstand hebben van de kunst(enaar), en niet van de technologie!

Een succesvolle kunsthandelaar heeft zich hoogstwaarschijnlijk jarenlang verdiept in een bepaald stukje van de kunst. Zestiende eeuwse landkaarten, moderne beeldende kunst of jazzmuziek. Het hele landschap van NFT's is nu nog minuscuul in vergelijking met kunst, maar als dit een grote vlucht neemt, dan zegt handelen in NFT's net zoveel als een kunsthandelaar die gespecialiseerd is in 'dingen'.

Als je gelooft dat NFT's een grootse toekomst wacht, en je wilt daarvan profiteren, dan zijn er twee degelijke opties.

1. Je verdiept je in een bepaald domein, bijvoorbeeld in-game items of meme art, en je maakt een goed onderbouwde inschatting van toekomstige waardeontwikkeling van deze zaken, en dus van de daaraan gekoppelde NFT's.
   
   
2. Je investeert in de technologie. Denk aan de infrastructuur waarop NFT's worden uitgegeven, geprogrammeerd en verhandeld. Dan zeg je eigenlijk: ik weet niet welk schilderij de volgende Mona Lisa wordt, maar ik geloof wel dat er een grote markt voor schilderijen kan ontstaan.

Maar val niet ten prooi aan onbeheersbare fear of missing out. Ren niet achter de kudde aan die blind elke NFT koopt die op SuperRare verschijnt. Want de markt voor jouw unieke NFT kon wel eens ineens heel klein zijn. Zeg maar nul. En dan zit je voor eeuwig met een waardeloos ERC-721 token in je ethereum wallet.