Binance wereldwijd onder vuur: ‘hun gedrag wijkt af van andere spelers’

We gaan even terug naar 2 juli 2017. Changpeng Zhao maakt wereldkundig dat hij 15 miljoen dollar heeft opgehaald voor een bedrijfsidee. Er stond drie weken gepland voor de ICO van Binance, maar die was in een mum van tijd al uitverkocht. De gekte van deze dubieuze kapitaalrondes was in volle gang en er waren eenvoudigweg te weinig handen om te vullen. “In totaal heeft het ons 16 dagen gekost”, zegt Zhao, die zichzelf profileert met het acroniem CZ. “Dat is inclusief de beslissing dat we een ICO gingen doen en de voorbereiding.”

Toezichthouders trekken aan de noodrem

In zijn reflectie op twee hectische en lucratieve weken wordt met geen woord gerept over regelgeving of compliance. Nu, vier jaar later, kijkt CZ daar wellicht met een andere blik op terug. Binance is in die periode uitgegroeid tot de grootste cryptobeurs ter wereld en trekt veel bekijks. Niet alleen van consumenten, maar ook van wetgevers en toezichthouders, waarvan de een na de ander aan de noodrem trekt.

Eind april kwam kwam de Duitse toezichthouder naar buiten met de eerste speldenprik. BaFin, als toezichthouder op financiële markten onderdeel van het Duitse ministerie van Financiën, wees Binance erop risico te lopen op een boete voor het aanbieden van effecten zonder publicatie van de wettelijk vereiste prospectus. De in april gelanceerde ‘stock tokens’ volgen de prestaties van traditionele aandelen en vallen daarom als zodanig onder bestaand toezicht, in tegenstelling tot de handel in cryptoassets waar Binance in 2017 mee begon.

In de loop van mei verscheen bericht uit de Verenigde Staten. De Amerikaanse belastingdienst IRS doet onderzoek naar het bedrijf om belastingontwijking, en omdat Amerikanen mogelijk illegale handel konden drijven op het platform, schreef Bloomberg.

De situatie escaleerde eind juni. Toen maakte de Britse financiële waakhond Financial Conduct Authority (FCA) bekend dat Binance moet stoppen met het aanbieden van verschillende diensten in het Verenigd Koninkrijk. Ook hier ging het om producten die al onder toezicht staan, zoals de handel in termijncontracten. Daarop volgde een soortgelijke waarschuwing vanuit Japan en Singapore. Begin juli brachten de autoriteiten van de Kaaimaneilanden naar buiten dat Binance bij hen niet bekend is als geregistreerde beurs, en een dag later kreeg Binance van de Thaise SEC een strafrechtelijke klacht aan de broek.

Binance reageert op nonchalante wijze op de ontwikkelingen. In reactie op de melding van de Britse toezichthouder reageerde CZ in eerste instantie met een oproep om de “FUD te negeren”. Later volgde een open brief waarin hij de tegenwind afdoet als logisch gevolg van de groei van Binance en de groei van de markt als geheel. “Compliance is als een reis”, zegt CZ, waarbij hij suggereert dat je niet altijd direct de juiste route te pakken hebt.

Illegaal

Pleit hij zichzelf en Binance daarmee vrij van wat er in de ogen van toezichthouders is misgegaan? “Ik ken de interne bedrijfsvoering van Binance niet. Het is voor mij dus lastig om te beoordelen wat zij allemaal doen om compliant te zijn”, vertelt Willem-Jan Smits, advocaat en oprichter van Watsonlaw. “Het lijkt er in ieder geval sterk op dat Binance nergens een vergunning heeft om derivaten en andere financiële instrumenten aan te bieden. Wat mij betreft pleit dit hen dan ook zeker niet vrij.”

Voor diegene die Binance enkel zo nu en dan gebruikt om wat cryptovaluta te verhandelen, is het wellicht vreemd dat de beurs zo onder vuur is komen te liggen, omdat de KYC- en AML-procedures op het oog weinig met die van andere partijen lijken te verschillen. “Binance is in mijn ogen voornamelijk onder vuur komen te liggen omdat zij gereguleerde producten aanbieden zonder daarvoor een vergunning te hebben”, legt Smits uit. “Denk aan financiële instrumenten zoals derivaten en andere afgeleide producten. Daarnaast houden zij zich in de EU niet in alle landen aan de registratieplicht uit AMLD5.”

Simon Lelieveldt, veelzijdig technisch bedrijfskundige met ruime vakkennis en ervaring over bankieren, toezicht en innovatief betalingsverkeer, gaat een stap verder. “Binance vermijdt jurisdicties en de werking van de wet actief”, vertelt Simon. “Hun gedrag wijkt af van andere grote spelers, zoals Kraken en Coinbase. Ze zeggen wel gebruikers te beschermen, maar dat zijn praatjes voor de vaak.”

Lelieveldt raakt hier het sentiment dat om Binance heen hangt. In de wandelgangen wordt de beurs met enige regelmaat aangeduid als ‘witwasfabriek’, onder andere op basis van het grote aanbod van discutabele assets die verhandelbaar zijn en de afgeleide producten die Binance de afgelopen jaren gelanceerd heeft. Daarbij valt op dat het bedrijf het grijze gebied niet schuwt, en op verschillende fronten zich kennelijk ook prima in het pikzwarte manifesteert.

“Ook in Nederland beschikt Binance niet over de vereiste vergunning, registratie of ontheffing”, vertelt Lelieveld. “Ze zijn eenvoudigweg een illegale aanbieder. De governance zou echt fundamenteel anders moeten alvorens ze onder Europese regels weer aan de bak mogen.”

Terwijl CZ doet alsof zijn neus bloedt, zijn de gevolgen voor deze crackdown inmiddels ook voor Nederlandse klanten merkbaar. Eind juni stopte ‘ineens’ de mogelijkheid om geld te storten met gebruik van iDEAL. Een paar weken werden stortingen via SEPA-transacties ‘tijdelijk’ opgeschort, waardoor het in de praktijk niet meer mogelijk is om direct vanaf de bank euro’s over te maken naar de beurs. Enkel het gebruik van creditcards is nog mogelijk.

“Om weer als vanouds in Nederland actief te zijn, moet Binance zich registreren bij De Nederlandsche Bank”, vertelt Smits. “Daarnaast zullen ze ergens in de EU een vergunning als beleggingsonderneming moeten krijgen, om die vervolgens te paspoorten naar Nederland. Ik verwacht niet dat hen dat dit jaar nog lukt. Per saldo is dit goed voor de sector. Er is nu regelgeving, en die geldt dan voor iedereen. Wat dat betreft is het dus positief dat partijen die zich niet aan de regels houden worden aangepakt, ook Binance.”