Het einde van een bear market. Of: "Heeft Bitcoin de bodem bereikt?"
We begonnen het jaar 2018 rond de $20.000 en zitten 11 maanden later ruim 80% lager. November gaat de boeken in als een dieprode maand met een daling van bijna 48%. Was dit dan de bodem? Brengt december ons een eindejaarsrally? Krijgen we snel weer een all time high?
Het is het een-na-oudste beroep ter wereld: toekomstvoorspeller. Vroeger was het een waarzegger, vogelwichelaar of profeet. Tegenwoordig een statistiekknutselaar zoals een klimaatwetenschapper, econoom of medewerker van het CPB.
En... iedereen die iets met crypto doet. Wat zien we een boel voorspellingen langskomen in de chat, op social media en in video's. Het lijkt wel alsof je alleen meetelt als je een uitspraak doet over de toekomstige koers van Bitcoin.
Eigenlijk is dat best logisch. Het gaat ten diepste om de vraag wat Bitcoin echt betekent. Is het een hype of het fundament van geld in de komende eeuw? Is het een speeltje van nerds of een nieuwe asset class naast valuta, obligaties, aandelen, grondstoffen en vastgoed? Gaat de koers uiteindelijk naar (bijna) nul, of naar tientallen miljoenen per bitcoin?
Dat zijn allemaal fundamentele vragen die behoren in het domein van de fundamentele analyse. Niet interessant voor de ontwikkeling van de koers op korte termijn, maar op de termijn van jaren. Bijvoorbeeld als we het hebben over een reversal van de huidige bear market naar een nieuwe bull market.
Is er wel een bodem?
Hebben we de bodem al gehad? Deze vraag gaat er vanuit dat er een bodem is. Dat er een nieuwe bull market komt. Dat er een nieuwe all time high komt, hoger dan de vorige.
Als we daarin geloven, dan kunnen we gebruik maken van de ervaringen uit het verleden in andere markten. De geschiedenis herhaalt zichzelf, zegt men dan. Nooit als exacte kopie en nooit met volledige zekerheid, maar bepaalde patronen komen telkens terug.
In de veelgedeelde kaart hierboven zie je een aantal patronen schematisch weergegeven. Natuurlijk gaat niet elke cyclus exact zo, maar de kenmerken zie je vaak terug.
Bijvoorbeeld cijfers over hoe groot correcties zijn. Peter Brandt twittert hier regelmatig over:
80% and counting $BTC pic.twitter.com/cCsKfk7iBh
— Peter Brandt (@PeterLBrandt) November 21, 2018
Dit gaat dan alleen over Bitcoin, maar in elke markt zijn er crashes en bear markets. De Nasdaq daalde bijvoorbeeld ook bijna 80% tussen maart 2000 en oktober 2002 in de dotcom crash, en de Dow Jones daalde vanaf de legendarische Wall Street Crash in 1929 maar liefst 89%.
Het komt historisch gezien niet vaak voor dat in een bear market de koers meer dan 85% daalt voordat er een reversal volgde naar een bull market. Dat komt bij Bitcoin neer op $3000 als uiterste bodem.
Maar is Bitcoin een normale markt? Of spelen andere dingen een rol? Gisteren hoorden we het bericht dat Wallstreet mogelijk de koers omlaag manipuleert om goedkoop in te stappen.
Hoe lang duurt een bodem?
We moeten de patronen bekijken op de schaal waarin ze plaatsvinden. Na een daling van ruim 80% in bijna een jaar tijd volgt doorgaans niet een even grote stijging in een week tijd. Het is te verwachten dat het vormen van een bodem en het omkeren naar een bull market ook maanden duurt.
Ralph Nelson Elliott publiceerde in 1938 zijn boek "The wave principle", waarin hij de beroemde "Elliott waves" introduceerde. Het idee is dat koersen bepaalde golfbewegingen volgen, en dat je die op alle timeframes ziet. Grotere golven bestaan dus uit meerdere kleinere golven die een zelfde soort patroon volgen.
Hij heet alle niveau's waarop deze golfbewegingen plaatsvinden ook namen gegeven:
Grand supercycle: multi-century.
Supercycle: multi-decade (about 40–70 years).
Cycle: one year to several years (or even several decades under an Elliott Extension).
Primary: a few months to a couple of years.
Intermediate: weeks to months.
Minor: weeks.
Minute: days.
Minuette: hours.
Subminuette: minutes.
(bron)
Waar we vandaag vooral op willen wijzen is dat we een reversal moeten zien op de schaal waarin we naar de markt kijken. Na een bear market van een jaar zitten we niet in een week weer op all time high.
Hoe ziet een bodem eruit?
In het algemeen kunnen we een aantal dingen zeggen over bodems:
- Ze zijn moeilijk te identificeren op het moment dat ze plaatsvinden, achteraf ziet iedereen ze precies.
- Het beste moment om te kopen is als iedereen verkoopt. En, je moet kopen als het bloed door de straten stroomt, volgens Baron Rothshield.
- Een bodem ontstaat op het moment dat niemand meer bereid is om tegen die prijs te verkopen.
- Positief en negatief nieuws hebben nauwelijks nog effect, omdat de kopers en verkopers rond de bodem niet zo gevoelig meer zijn voor nieuws.
Bij een daling wil niemand kopen, want waarom zou je vandaag kopen als het morgen goedkoper is?
Na de bodem ontstaat het tegenovergestelde effect. De prijs gaat weer stijgen, en dan wil niemand meer verkopen, want waarom zou je vandaag verkopen als je er morgen meer voor krijgt? Er ontstaat weer FOMO, en voor je het weet heb je hogere toppen en hogere dalen. Een nieuwe bull market.
Hebben we nu de bodem gehad?
Of we echt het laagste punt gehad hebben weet niemand. Maar er zijn veel aanwijzingen dat we de bodem aan het vormen zijn in de zone tussen $3000 en $5000.
De "man in the street" is voor de zomer al gestopt met crypto. Maar ook sommige grotere investeerders zijn uitgestapt bij de daling onder de $5000. Het aantal mensen dat bereid is om alles te verkopen wordt steeds kleiner.
Welk bloed kan er nog vloeien? Anthony Pompliano noemde bij de daling onder de $5000 de crypto funds die failliet gaan en de laatste ICO's die hun crypto in paniek verkopen voor cash.
De exacte bodem weten we pas achteraf. Maar als er voor Bitcoin een grootse toekomst is weggelegd, dan is deze zone een logische om een bodem te vormen.
De bodem in termen van technische analyse
Een bear market wordt gekenmerkt door lagere toppen en lagere bodems. Een bull market door hogere toppen en hogere bodems. Daartussen zit de reversal van bear naar bull market. En ergens zit een laagste punt, de bodem.
Een reversal pattern op de 1H-kaart betekent niets op de schaal van bear en bull markets. Het kan natuurlijk toevallig het laagste punt zijn, maar dat weet je pas weken of maanden later.
We willen graag een bodem zien op de grotere timeframes van de 3D of 1W kaart. Een bodempatroon zoals een double bottom of een inverted head & shoulders is mooi, maar het hoeft niet. Belangrijk is dat de stijging na de bodem gepaard gaat met stijgend volume. Dat is een teken van nieuwe interesse van kopers.
Traders kijken vaak niet op het niveau van jaren, maar eerder weken of dagen. Voor hen maakt het niet zoveel uit of een markt stijgt of daalt. Er is altijd wel geld te verdienen.
Voor investeerders op lange termijn is dat anders. Een goed instapmoment heeft flinke invloed op je rendement. Maar voor hen is het weer niet belangrijk om exact de bodem te hebben, maar eerder de prijsrange te weten waarin de bodem zich vermoedelijk zal vormen. Een strategie is dan om in delen te kopen. Elke week, of na elke daling.
Tot slot willen we nog graag wijzen op het fenomeen Survivorship Bias. Als 1000 mensen op een willekeurig moment roepen dat dit de bodem is, dan zal er vast iemand gelijk hebben. Die wordt een fenomeen, de rest wordt vergeten.
Laat je dus niets wijs maken door mensen die doen alsof ze een glazen bol hebben. Vraag naar de argumentatie en toets die.
Iedereen heeft een mening
Onder de noemer Opinie
schrijven we regelmatig over een spraakmakende podcast, video of tweetstorm.
We zijn het niet noodzakelijkerwijs eens met de spreker of schrijver, maar vinden het interessant genoeg om
te delen, duiden en ondertitelen.