Voorkom dat je je cryptogeld kwijtraakt!
Fiat geld - het normale geld, zoals euro's en dollars - kan je op allerlei manieren verliezen. Het kan gestolen worden. Je kunt bedrogen worden. Je kunt het kwijtraken. Met cryptogeld is het niet anders. We hebben op een rij gezet op welke manieren dat kan gebeuren - en hoe je jezelf er tegen kunt beschermen.
Je verliest toegang tot je wallet
Allereerst kijken we naar software wallets. Als je toegang tot je wallet verliest, verlies je automatisch toegang tot het geld dat erin zat. Er zijn allerlei manieren waarop dat kan gebeuren:
- Je verwijdert per ongeluk je wallet, en je hebt geen backup gemaakt.
- Je computer crasht, en de data op je harde schijf is corrupt geraakt.
- Je hebt je wallet netjes beveiligt met een wachtwoord, maar je bent je wachtwoord vergeten.
- Je bent een voorloper, en je hebt een hardware wallet aangeschaft. Gaaf - tot je 'm kwijtraakt.
- Je hebt een paper wallet aangemaakt, maar je bent vergeten de private key ergens op te slaan.
Je kunt er als volgt voor zorgen dat jou dit niet overkomt. Zorg er allereerst voor dat je een backup maakt van je wallet, en dat je de bestanden op een andere plek opslaat dan de computer waar de wallet op staat. Zorg ervoor dat je wallet met een wachtwoord is beschermd, en dat je de backup niet op een publieke plek bewaart.
Wat het wachtwoord betreft: gebruik een password manager voor het beheer van al je wachtwoorden. Mensen zijn veel slechter in het onthouden van dit soort gegevens dan computers. Wij zijn zelf fan van 1Password, maar er zijn meer pakketten die je kunt gebruiken.
Soms kun je geen backup van je wallet kunt maken, omdat de wallet het niet ondersteunt. In dat geval moet je er voor zorgen dat je je private key (en in sommige gevallen ook de zogenaamde recovery seed) op een veilige plek bewaart. Mocht je je wallet kwijtraken, kan je altijd nog met je private key bij je geld komen. Ook voor dit soort gegevens kan een goede password manager een uitkomst zijn.
Een exchange verliest je geld
Op verschillende manieren kan een exchange jouw geld kwijtraken. Ze kunnen worden gehacked. De eigenaars kunnen met het geld verdwijnen. Een recent voorbeeld is BitGrail, waar voor 139 miljoen euro aan Nano is gestolen.
De makkelijkste manier om dit te voorkomen, is om je geld niet op een exchange te bewaren. Als je niet van plan bent ermee te handelen, kan je het beter naar een eigen (paper) wallet verplaatsen.
Zorg er ook voor dat je account goed beveiligt is:
- Gebruik een sterk wachtwoord (> 25 tekens lang).
- Gebruik voor elk systeem een uniek wachtwoord.
- Whitelist je IP-adres voor withdrawal (en evt. API toegang), dan kan je alleen vanaf jouw IP geld opnemen.
- Stel two factor authentication (2FA) in.
Ook hier geldt weer: verlies je je wachtwoord, verlies je toegang tot je geld. Zorg ervoor dat je je wachtwoorden op een veilige en slimme plek bewaart.
Meer lezen over veiligheid op exchanges kan hier.
Je systeem wordt gebruikt om mee te minen
Toegegeven, je verliest hiermee niet je eigen cryptogeld, maar er zitten wel kosten aan verbonden. Omdat mining geld oplevert, is het interessant voor kwaadwillenden om rekenkracht van anderen te gebruiken voor eigen gewin. Misschien heb je thuis wel een NAS of een webserver staan, die zonder dat je het doorhebt een deel van z'n rekenkracht gebruikt voor het minen van munten. Of je hebt een browser-extensie geïnstalleerd die een zogenaamde Javascript-miner bevat.
Hoe dan ook, als je met cryptogeld bezig bent, doe je er verstandig aan om je apparaten up to date te houden. Zorg ervoor dat je je systemen beveiligt:
- Zorg voor anti-malware en anti-virus, zeker als je Windows gebruikt.
- Versleutel je harddisk. Als je laptop of pc gestolen wordt, dan kan de dief niet bij je bestanden (en wallets).
- Controleer of je naar de goede site surft, wees alert op phishing.
- Installeer nooit zomaar een programma of een extensie; zorg ervoor dat je weet dat je het juiste bestand uitvoert.
- Installeer (beveiligings)updates van je OS en van apps die je gebruikt zo snel mogelijk.
Dit kost wat discipline, maar het zijn relatief eenvoudige maatregelen, die de kans dat je in problemen komt een stuk kleiner maken.
Je wordt misleid om cryptogeld over te maken
Grote groepen mensen trekken mensen met kwade bedoelingen aan. Denk bijvoorbeeld aan zakkenrollers die maar al te graag met een grote groep meelopen. Hoe drukker hoe beter. Zeker als de aandacht van mensen op andere zaken is gericht.
In de cryptowereld is het niet anders. Als je aan een ICO deelneemt, kan het zo maar zijn dat je wordt aangesproken door iemand waarvan het lijkt alsof hij bij het bedrijf hoort waar je geld aan gaat uitgeven. Of je leest een tweet van een bekend persoon. Grote kans dat er op gereageerd wordt door iemand die net doet alsof hij die persoon is, met een wel heel aantrekkelijk aanbod. Zo wordt er weleens als volgt geadverteerd: "maak 0.5 ETH over en krijg 5 ETH terug"!
Stink er niet in! Gratis geld bestaat niet. Je bent óf zelf het product, óf je wordt erin geluisd. Ook in de cryptowereld. Zorg ervoor dat je tijdens ICO's zelf het initiatief neemt, en alleen handelt via officiële kanalen. Er wordt nooit via een privébericht aan je gevraagd om geld op te sturen; ga daar niet op in.
Je hebt ergens een API key achtergelaten
Veel exchanges hebben zogenaamde API's. Een API is een geformaliseerde manier voor computers om met elkaar gegevens uit te wisselen. Een goed voorbeeld is een computerprogramma (een trading bot) die voor je handelt. Die bot heeft gegevens nodig van een exchange. Bijvoorbeeld je balance, en hij moet orders kunnen plaatsen.
Om zo'n bot toegang te geven tot jouw gegevens, geef je een API key af. In feite is het een wachtwoord waarmee je toegang verleent. Door dat te doen, overhandig je de volledige controle over jouw geld aan een derde partij. Je kunt je voorstellen dat je op deze manier een deel van je geld kan kwijtraken.
Meestal is het mogelijk om maatregelen te nemen. Zo kun je ervoor zorgen dat je niet toestaat om geld van de exchange af te halen via de API. Kan dat niet, geef dan je API key niet af. Zorg er ook voor dat je je API keys niet overal achterlaat, en dat je geregeld bij de exchange naloopt welke API keys actief zijn, en of je ze nog gebruikt. Verwijder ze als dat niet het geval is. Het best kan je een apart account aanmaken op een exchange om een bot te laten handelen, gescheiden van je andere accounts.
Je koopt munten die snel in waarde kelderen
De cryptomarkt barst van de interessante projecten en valuta om in te investeren. De een is nog beter dan de ander. Grote beloftes. Mooie en dynamische websites. Gigantische teams die ervoor gaan zorgen dat jouw investering op termijn veel meer waard gaat worden.
Investeer niet zomaar in een project, en zorg ervoor dat je jezelf hebt ingelezen. Stel jezelf vragen, en ga op zoek naar de antwoorden. Wat is het primaire doel van het project? Wat maakt het uniek? Welke concurrenten zijn er? En waarom gaan ze het beter doen dan de concurrentie? Waarom is het team in staat om dat te bereiken? In welke markt opereren ze, en hoeveel geld gaat er in die markt om? Hoeveel munten zijn er in omloop?
Er zijn talloze vragen die je jezelf kunt stellen, en die het waard zijn om te onderzoeken. Vorm een goed beeld van het project, en doe dat structureel. Je voert een zogenaamde fundamentele analyse uit, en gebruikt je bevindingen om te beslissen of je wel of niet instapt.
Je kunt dan alsnog pech hebben - geef daarom nooit meer uit dan je kunt verliezen - maar je voorkomt wel dat je te impulsief met je geld omgaat.
Je bent net iets te enthousiast aan het handelen
Handelen is een vak apart. De één is er voor geboren, de ander begint er niet aan. Het kan interessant lijken om te gaan handelen met je portfolio. Je denkt dat de koers makkelijk te voorspellen is. "Buy the rumor, sell the news", toch?
Er komen ook geregeld nieuwe projecten langs die gouden bergen beloven. Er zijn projecten die bewust gebouwd zijn om te falen. Er zijn piramide-spellen, en zogenaamde ponzi schemes. Er zijn mensen die zogenaamde handelssignalen afgeven in de hoop dat ze opgevolgd worden. Er zijn groepen mensen die als primaire doel hebben om de koers te manipuleren, of samen op een afgesproken moment te gaan handelen (zogenaamde pump & dump groepen).
Als iets te mooi is om waar te zijn, is dat vaak ook zo. Zorg er in ieder geval voor dat je goed je eigen onderzoek doet. Probeer aan te nemen dat iets niet in de haak is, en zoek naar bewijs die deze aanname ontkracht. Weet je écht zeker dat je een kans kunt verzilveren? Doen. In alle andere gevallen gewoon aan je voorbij laten gaan.
Er zijn heel wat beginnende handelaren die een order plaatsen op basis van het gevoel dat ze de trein gaan missen - fear of missing out. De kans is echter groot dat je op een te hoog niveau instapt. Handelen doe je op basis van goed onderzoek, en niet op basis van dit gevoel.
Een ander fenomeen is panic selling. Je koopt een munt, en ziet het kort daarna in waarde kelderen. Je raakt in paniek, en denkt: nu verkopen. Redden wat er te redden valt. Als je dit doet, weet je zeker dat je geld bent kwijtgeraakt. Het kan een goede beslissing zijn om te verkopen, maar laat die beslissing afhangen van wat je hebt onderzocht.
Als laatst willen we nog stilstaan bij het idee dat je eenvoudig en snel rijk kunt worden met cryptogeld. Toegegeven, er zijn ongetwijfeld mensen die het gelukt is. Maar dat zijn uitzonderingen. Zeker als je met weinig ervaring begint met handelen, kan je van een koude kermis thuiskomen. De markten hebben nog een hoge volatiliteit, en laten zich lastig voorspellen. Dat maakt daytrading extra lastig. Kan je het niet laten om je daar toch aan te wagen? Zorg er dan voor dat je goedkoop experimenteert, bijvoorbeeld met een demo-account, zodat het proces van vallen en opstaan niet te pijnlijk is.
Ten slotte
We hebben bij allerlei manieren stilgestaan waarop je je cryptogeld kunt kwijtraken, en hoe je dat kunt voorkomen. Gelukkig kan je het meeste zelf regelen, en de kans dat je geld kwijtraakt een stuk kleiner maken. Heb je een vraag over veiligheid? Heb je hulp nodig bij het aanpakken van een probleem? Laat het weten; op Telegram staat er altijd iemand voor je klaar.
Iedereen heeft een mening
Onder de noemer Opinie
schrijven we regelmatig over een spraakmakende podcast, video of tweetstorm.
We zijn het niet noodzakelijkerwijs eens met de spreker of schrijver, maar vinden het interessant genoeg om
te delen, duiden en ondertitelen.